تغییرات مفصل ران در نیمه دررفتگی و دیسپلازی

تغییرات مفصل ران در نیمه دررفتگی و دیسپلازی

مفصل ران نتیجه قرار گرفتن سر استخوان ران در حفره استابولوم لگن است. وقتی سر استخوان ران در خارج از حفره قرار میگیرد به آن دررفتگی میگویند.

این دررفتگی ها میتواند به علل متفاوتی مانند اختلالات عصبی و عضلانی، عفونت و یا ضربه ایجاد شوند ولی یکی از علل مهم آن دررفتگی مادرزادی است.

در غالب اوقات دررفتگی مادرزادی مفصل ران کامل نیست که به آن نیمه دررفتگی یا دیسپلازی مفصل ران میگویند. در این وضعیت سر استخوان ران کمی به سمت بیرون و بالا جابجا شده ولی همچنان ارتباط خود با حفره استابولوم را حفظ کرده است.

حفره استابولوم در این بیماران تغییر شکل داشته و کم عمق تر از معمول بوده و بجای اینکه بشکل نیمکره باشد کمی کشیده تر و به شکل نیمی از یک تخم مرغ است.

حرکت سر استخوان ران در این حفره نامتقارن موجب وارد شدن نیروهای نامتقارن، هم به سر استخوان ران و هم به حفره استابولوم شده و بتدریج لایه غضروفی این دو از بین رفته و علائم ساییدگی و آرتروز مفصلی ایجاد میشود. شروع آرتروز همراه میشود با بروز درد و محدودیت حرکتی در مفصل ران.

سیر نیمه دررفتگی ران و نیاز به جراحی تعویض مفصل لگن

در مواردی که دیسپلازی مفصل ران در زمان کودکی درمان نشود بیمار ممکن است اصلا متوجه وجود آن نگردد. گاهی اوقات تنها علامت آن ممکن است لنگش مختصری در حین راه رفتن باشد.

بتدریج و با افزایش سن علائم ساییدگی مفصل شروع شده و بیمار در دهه سوم و چهارم عمر دچار درد و محدودیت حرکتی و کوتاهی اندام شده و لنگش او شدیدتر میگردد.

در این مرحله درمان بیمار با استفاده از عمل جراحی تعویض مفصل ران انجام میشود. با انجام این عمل جراحی درد بیمار از بین رفته و مفصل راحت تر و روان تر حرکت میکند. کوتاهی اندام بیمار رفع شده و لنگش وی تا حد زیادی از بین میرود.

 تعویض مفصل لگن

نکات مهم در تعویض مفصل مبتلا به دیسپلازی لگن

تعویض مفصل در بیمار مبتلا به دیسپلازی یا نیمه دررفتگی مادرزادی مفصل ران نیازمند توجه به نکات خاصی است

•     در این بیماران شکل حفره استابولوم تغییر کرده است. در مواردی که این تغییر شکل زیاد باشد قسمتی از استخوان خورده شده و وجود ندارد و این عامل میتواند مانعی جدی در اتصال مناسب مفصل مصنوعی به حفره استابولوم باشد.
•     در این صورت ممکن است نیاز به استفاده از پیوند استخوان یا استفاده از انواع خاصی از مفصل مصنوعی باشد.
•     در این بیماران چرخش سر و گردن استخوان ران هم تغییر کرده و پزشک جراح باید به آن توجه کند تا بتواند مفصل مصنوعی را در وضعیت مناسبی قرار دهد
•     در این بیماران به علت تغییر در آناتومی اطراف مفصل ران و جابجایی محل عروق و اعصاب احتمال آسیب به آنها در حین جراحی بیش از یک تعویض مفصل معمولی است
•     در این بیماران معمولا استخوان های اضافی زیادی در داخل و زیر حفره استابولوم تشکیل شده که پزشک جراح باید آنها را با دقت خارج کند
• گرچه انجام یک عمل جراحی تعویض مفصل موفق در دیسپلازی یا نیمه دررفتگی مفصل ران نیازمند مهارت و دقت جراح است ولی بسیاری از این بیماران بعد از عمل تعویض مفصل احساس رضایت کرده و میتوانند بدون درد و محدودیت حرکت راه رفته و لنگش آنها هم تا حدود زیادی از بین میرود.

سیاه شدن سر استخوان ران

یکی از راه های درمان بیماری سیاه شدن سر استخوان ران انجام عمل جراحی تعویض مفصل ران است ولی این نوع از درمان چه موقع لازم است و چه کمکی میتواند به درمان بیماری بکند. آیا هر کسی که سر استخوان رانش سیاه شده باید تعویض مفصل بکند و اگر این جراحی را انجام دهد میتواند انتظار چه چیزهایی را داشته باشد.

روند سیاه شدن سر استخوان ران در لگن

سیاه شدن سر استخوان ران بیماری است که به علت نرسیدن خون به آن ناحیه بوجود میاید. در بسیاری از موارد علت نرسیدن خون، مصرف داروهای حاوی کورتون مانند پردنیزولون و یا مصرف الکل است.

کسانی که جراحی پیوند کلیه انجام داده اند، بیماران مبتلا به کم خونی داسی شکل، در بیماری کیسون در غواصان و در بعضی حالات دیگر هم احتمال بروز این بیماری زیاد است. البته در مواردی هم هیچ علت زمینه ای برای بروز آن پیدا نمیشود.

تاثیر جراحی تعویض مفصل در درمان سیاه شدن سر استخوان ران

در صورتی که این بیماری در هنگامی که هنوز سر استخوان ران تغییر شکل نداده تشخیص داده شود ممکن است بتوان با انجام عمل جراحی دکمپرشن جلوی پیشرفت آن را گرفت.

با این حال وقتی بیماری دیر تشخیص داده شود و سر استخوان ران تغییر شکل داده باشد معمولا تنها راه درمان درد و محدودیت حرکتی در بیمار انجام عمل جراحی تعویض مفصل ران است.

این عمل جراحی میتواند درد و محدودیت حرکتی و کوتاهی اندام تحتانی بیمار را برطرف کرده و بیمار را به یک زندگی فعال برگرداند.

پس هر کسی که دچار نکروز یا سیاه شدگی سر استخوان ران است نیاز به جراحی تعویض مفصل ندارد. این جراحی تنها در آن دسته از بیماران انجام میشود که سر استخوان ران تغییر شکل یافته و مفصل ران وارد یک چرخه معیوب تخریب و آرتروز شده است.

 

نکات مهم در جراحی تعویض مفصل ران برای سیاه شدگی سر

جدای از منافع زیادی که انجام تعویض مفصل ران برای این بیماران دارد ملاحظات خاصی باید برای انجام جراحی این بیماران مد نظر قرار گیرد

•     احتمال دررفتگی مفصل مصنوعی در بیمارانی که به علت سیاه شدن سر استخوان ران نیاز به انجام تعویض مفصل دارند بیش از بیمارانی است که به علت آرتروز نیاز به جراحی خواهند داشت.
•     به همین منظور پزشک جراح باید اقداماتی را در حین جراحی اتخاذ کند تا احتمال بروز این عارضه را کاهش دهد
•     ممکن است به علت پرخونی کپسول مفصل ران در این بیماران، خونریزی حین جراحی کمی بیش از معمول باشد. توجه جراح به این مسئله میتواند تا حد زیادی به بیمار کمک کند
•     در صورتی که مشکلات قبلی بیمار که منجر به سیاه شدگی سر استخوان شده اند همچنان ادامه داشته باشند باید متناسب با آنها اقدامات خاصی انجام شود
•     بیماران مبتلا به سیاه شگی سر استخوان ران معمولا افراد جوانی هستند. نیاز جوان ها به فعالیت بدنی و نوع فعالیتی که آنها انجام میدهند قدری با افراد مسن تر تفاوت دارد.
•     در این افراد باید از مفاصل مصنوعی خاصی استفاده شود تا بیمار بتواند بعد از جراحی راحت تر فعالیت کند و مفصل مصنوعی عمر بیشتری داشته باشد
•     در صورتی که بیمار قبلا تحت عمل جراحی دکمپرشن یا گرافت در ناحیه لگن قرار گرفته باشد ممکن است تغییراتی در استخوان بالای ران ایجاد شود که عمل جراحی تعویض مفصل ران را با سختی هایی همراه کند.
•     پزشک جراح باید به این تغییر شکل ها توجه کافی داشته باشد تا کارگذاری مفصل مصنوعی به خوبی صورت پذیرد
•     کپسول مفصل ران در بیماران مبتلا به سیاه شدن سر استخوان ران شل و قابل انعطاف است و همین امر موجب میشود که جراحی این افراد در دست جراحی که آشنایی کافی با این موضوع نداشته باشد موجب بلند شدن طول پا بعد از جراحی شود